شناخت خطای ناشی از استفاده نادرست از وسایل اندازه گیری یکی از نکات مهمی است که بایستی مورد توجه کاربران این وسایل قرار گیرد. از آنجا که ساعت اندازه گیری معمولا در مراحل مهم کنترل کیفی و به عنوان یک مرجع مورد استفاده قرار می‌گیرد، نباید تردیدی در مقدار خوانده شده از ساعت وجود داشته باشد.
در مورد خطای اندازه‌گیری ساعت اندازه‌گیری معمولی در حالت افقی در مطلب “کالیبراسیون و ساعت اندازه‌گیری” (مطلب در سایت، مطلب در تلگرام) صحبت شد. در این مطلب درباره خطای کوسینوسی در ساعت های اندازه‌گیری شیطانکی صبحت می شود.
در ساعت اندازه‌گیری معمولی خطای کوسینوسی هنگامی رخ می دهد که سوزن ساعت با راستای اندازه‌گیری (که عمود بر سطح کار است) زاویه داشته باشد. ممکن است تصور شود که در ساعت شیطانکی این خطا وجود ندارد. اما در این ساعت نیز همانند نوع معمولی آن خطای کوسینوسی در نمایش اندازه وجود دارد. برای پرهیز از خطای کوسینوسی در ساعت شیطانکی، زاویه سوزن ساعت نسبت به سطح اندازه‌گیری (Ѳ) باید به حداقل مقدار ممکن برسد. در شکل شیوه به حداقل رساندن این زاویه در موقعیت های مختلف اندازه‌گیری نشان داده شده است.
در صورتی که موقعیت قرارگیری ساعت به نحوی نبود که بتوان زاویه Ѳ را به حداقل رساند، بایستی عدد خوانده شده از ساعت در ضریب جبران که همان کوسینوس زاویه است (جدول زیر) ضرب شود تا اندازه درست حاصل شود. همانطور که از جدول دیده می شود در صورتی که زاویه به ۶۰ درجه برسد، عدد خوانده شده از روی ساعت دو برابر مقدار واقعی است. یعنی ساعت اندازه را دو برابر بزرگتر از آنچه واقعا هست نشان می دهد.
English
با سلام و خسته نباشید
مطالب بسیار مفید در جهت ترویج علوم مهندسی و تکنولوژیکی
ممنون و متشکرم
درود بر شما. محبت دارید.